W ślad za wydanym od koniec 2022 r. Pismem Świętym Nowego Testamentu w języku polskim, na początku bieżącego roku ukazała się drukiem księga liturgiczna po polsku zwana „Apostołem”. Wcześniej, jeszcze w 2015 r., ukazała się analogiczna „Święta Ewangelia” w przekładzie na język polski, również z przeznaczeniem do użytku liturgicznego. Ponieważ chętnie zaopatrywali się w nią również wierni, nakład ten szybko się wyczerpał i była ona już dwukrotnie wznawiana.

„Apostoł” zawiera część Nowego Testamentu, a mianowicie księgę Dziejów Apostolskich i Listy Apostolskie, które zaopatrzone są w stosowne wskazówki dotyczące czytania odpowiednich fragmentów podczas nabożeństw. Po tekstach nowotestamentowych znajduje się rozbudowana instrukcja zawierająca m.in. wykazy prokimenów i alleluja, które lektor (bądź diakon) czyta przed danym czytaniem i po nim.

„Apostoł” wykorzystywany jest podczas wielu nabożeństw, a przede wszystkim przed czytaniem św. Ewangelii w czasie św. Liturgii św. Jana Chryzostoma i św. Bazylego Wielkiego (może też być czytany podczas Liturgii Uprzednio Uświęconych Darów). Stosowne fragmenty z „Apostoła” odczytywane są też podczas tzw. wielkich godzin kanonicznych (cs. Wielikije czasy), niektórych sakramentów (chrzest, małżeństwo, namaszczenie świętym olejem), molebnów i obrzędów (np. pogrzebu). Ponadto, chociaż bardzo rzadko, czytane są też podczas jutrzni (Wielka Sobota) i wieczerni (Wielki Piątek).

Instrukcja, o której była wyżej mowa, składa się z kilku części, z których każda zawiera stosowne teksty liturgiczne. To: prokimeny i czytania apostolskie od Świętej Paschy do Niedzieli Wszystkich Świętych i we wszystkie dni roku aż do Niedzieli Seropustnej; prokimeny i czytania apostolskie w soboty i niedziele Wielkiego Postu, czyli Świętej Czterdziesiątnicy i Świętego Wielkiego Tygodnia Męki Pańskiej; prokimeny i alleluja ośmiu tonów; prokimeny i alleluja dni powszednich; prokimeny i alleluja wspólne dla świętych, gdy sprawujemy nabożeństwo ku ich czci; prokimeny i alleluja czytane na wszelką potrzebę, różnorodne; prokimeny i alleluja wielkich świąt oraz wersety wejścia Dwunastu Wielkich Świąt.

Publikację można nabyć m.in. w Składzie Metropolitalnym w Warszawie (al. Solidarności 52), siedzibie wydawnictwa (Białystok, ul. św. Mikołaja 5, tel./fax 85-744-36-46, wydawnictwo@orthodox.pl), Centrum Kultury Prawosławnej w Białymstoku, sklepiku Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Białymstoku i poprzez internet za pośrednictwem strony www.sklep.cerkiew.pl.

Jarosław Charkiewicz

zdjęcie: materiały prasowe wydawcy 

Apostoł. Dzieje Apostolskie, Listy Apostolskie, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2023, s. 384.